Ντελίβερι: Η άλλη όψη του ασφαλιστικού

Εμφανίστηκαν στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ‘80 όταν το φαγητό, ως αναψυχή, έπαψε να σημαίνει αναγκαστικά έξοδο από το σπίτι. Εκείνα τα χρόνια, οι πρώτοι ταχυδιανομείς ήταν συνήθως πιτσιρικάδες που ήθελαν να συμπληρώσουν ή να αντικαταστήσουν το χαρτζιλίκι του πατέρα τους, είχαν δε για κυριότερο προσόν στη νεομεφανιζόμενη αυτή αγορά την εξοικείωσή τους με τα επίσης νεομφανιζόμενα παπάκια.

Στα χρόνια που πέρασαν ο ταχυδιανομέας (που δεν ονομάστηκε ποτέ με ελληνικό όνομα αν εξαιρέσουμε το υβριδικό και κακόηχο «ντιλιβεράς») σταδιακά εξελίχθηκε από ευκαιριακή απασχόληση σε «επάγγελμα». Τα πενηντάρια παπάκια πενταπλασίασαν τα κυβικά τους, ο μέσος όρος των επιβατών τους πλησίασε τα 30 χρόνια, ενώ για πολλούς διανομείς η τελευταία βραδινή παραγγελία πηγαίνει πλέον στα παιδιά τους. Η δουλειά τους παρέμεινε όμως ανασφάλιστη και οι ίδιοι χωρίς σταθερή συνδικαλιστική εκπροσώπηση.

Το μεροκάματό τους το χαρακτηρίζουν «της πείνας». Αμοίβονται, ανάλογα με το πως θα κρίνει ο εργοδότης τους: Με την ώρα ή με τον αριθμό των παραγγελιών. Ελάχιστοι είναι επίσης εκείνοι οι εργοδότες που τους παρέχουν τον κατάλληλο εξοπλισμό (κράνη, γάντια φωσφορίζουσες φόρμες εργασίας) ενώ «πολλοί χρησιμοποιούν το δικό τους μηχανάκι στη δουλειά. Είναι μία τακτική που ακολουθείται για να μην καταχωρηθεί ως εργατικό το ενδεχόμενο ατύχημα του εργαζόμενου και έτσι να μην το “χρεωθεί” ο εργοδότης!» επισημαίνει στον ΕΤ η Πρόεδρος του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Αθηνών, κ. Σταυρούλα Σαλουφάκου.
Ουσιαστικά ένα ολόκληρο πολιτικό σύστημα -που κατά τα άλλα δηλώνει ότι αγωνιά για την επίλυση του ασφαλιστικού- δέχεται ότι 25.000 άνθρωποι κυκλοφορούν σαν δαιμονισμένοι στους δρόμους της Αθήνας κουβαλώντας από χόμπι μια πίτσα.

Και η Επιθεώρηση Εργασίας τι κάνει; είναι η επόμενη εύλογη ερώτηση: Κάνει ελέγχους τις ώρες που οι διανομείς συνήθως κοιμούνται. «Οι έλεγχοι σε εταιρίες και καταστήματα που απασχολούν ταχυδιανομείς γίνονται από την Επιθεώρηση Εργασίας, αλλά μόνο μέχρι τις 2 το μεσημέρι. Από κει και πέρα, η όλη υπόθεση είναι ζούγκλα. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ταχυδιανομείς καθώς και οι παραβιάσεις στα εργασιακά τους δικαιώματα είναι ευρέως γνωστά, αλλά τίποτε δεν πρόκειται να αλλάξει αν δεν αποφασίσουν να συνδικαλιστούν επί της ουσίας», καταλήγει η κ. Σαλουφάκου.

Η συνδικαλιστική ιστορία των ταχυδιανομέων είναι πράγματι μια πονεμένη ιστορία.
Το 2005 μια ομάδα εργαζομένων δημιούργησε το σωματείο «Σεβάχ», λέει στον ΕΤ ο σημερινός άτυπος εκπρόσωπος των εργαζομένων κ. Κυριάκος Μουτίδης. Πολύ γρήγορα ένα από τα ιδρυτικά του μέλη απολύθηκε από την εταιρία όπου εργαζόταν. Ακολούθησαν κι άλλες απολύσεις μελών του σωματείου την ίδια στιγμή που η Αθήνα γέμιζε με φυλλάδια από αιτήματα των εργαζομένων της ταχυδιανομής. Και το 2006 συστήθηκε η Συνέλευση Βάσης Εργαζομένων Οδηγών Δικύκλων που μετρά μόλις μερικές εκατοντάδες μέλη. Στις 21 Δεκεμβρίου οι περίπου 25.000 ανασφάλιστοι - απασχολούμενοι στις ταχυδιανομές φαγητού έχουν προγραμματίσει νέα συγκέντρωση δικύκλων, την οποία διοργανώνει η ομάδα κινητοποίησης των «ντιλιβεράδων» με το όνομα Caballeros.
Το σύνθημά τους θα είναι και πάλι το γνωστό και αγαπημένο (τους) μότο: «Δεν είμαστε παιδιά, δεν είμαστε παπιά».


Μαρτυρίες

Αλέκος Μελανίτης 38 ετών με τρία παιδιά.
«Κάνω τον διανομέα πάρα πολλά χρόνια, το πρωί σε εταιρία κούριερ και το βράδυ σε κατάστημα έτοιμου φαγητού. Δυο φορές ντελίβερ δηλαδή! Κι όλα αυτά γιατί τυχαίνει να έχω οικογένεια με τρία παιδιά, που οι ανάγκες της μεγαλώνουν όσο περνούν τα χρόνια. Στη βραδινή εργασία μου τα πράγματα είναι σαφώς πιο δύσκολα, γιατί πρέπει να δουλεύω με μεγαλύτερη ταχύτητα σε σχέση με την πρωινή. Το μηχανάκι είναι δικό μου, το συντηρώ με δικά μου έξοδα και το κουτί στο οποίο βάζω τις παραγγελίες… κι αυτό δικό μου. Τα χρήματα που παίρνω είναι τα ίδια, είτε είναι βραδιά ποδοσφαίρου είτε μία «νεκρή» βραδιά. Με βροχή, κρύο, χιονόνερο το χειμώνα, ζέστη ή καύσωνα το καλοκαίρι οι διανομείς τρέχουν να προλάβουν! Περνάμε ξυστά από σταθμευμένα αυτοκίνητα, προσπερνούμε με ελιγμούς τυχόν καθυστερήσεις στα φανάρια, ανεβαίνουμε σε πεζοδρόμια και νησίδες για να κόψουμε δρόμο. Όσο για ασφάλιση… σίγουρα είναι θέμα τύχης. Αν πέσεις σε καλό εργοδότη θα έχεις και την ασφάλιση σου. Αν όμως έχεις τόση ανάγκη τα χρήματα, δεν είναι ο κατεξοχήν παράγοντας που θα καθορίσει αν θα δεχτώ ή όχι τη δουλειά. Ατύχημα ευτυχώς δεν μου έχει συμβεί ποτέ γιατί προσέχω πάρα πολύ, αλλά γνωρίζω αρκετούς συναδέλφους που έχουν εμπλακεί πολλές φορές από απροσεξίες λόγω βιασύνης. Γνωρίζω πολύ καλά ότι τα εργασιακά δικαιώματα των διανομέων ούτε σαν έννοια δεν υφίστανται! Θα πρέπει το συντομότερο δυνατό να οργανωθούμε γιατί τα ατυχήματα και οι απολύσεις άνευ σοβαρής αιτίας όλο και πληθαίνουν. Για να κάνεις αυτή τη δουλειά πρέπει να είσαι συνειδητοποιημένος και έμπειρος οδηγός καταρχάς. Και να σ’ αρέσει αυτή η περιπέτεια! Το θετικό της όλης εμπειρίας είναι τα φιλοδωρήματα, που δεν τα μοιράζεσαι με το υπόλοιπο προσωπικό του μαγαζιού. Κι αν είσαι χρόνια σε ένα συνοικιακό κατάστημα και σε γνωρίζουν οι πελάτες, τότε είναι αρκετά γενναιόδωρα».

Χρήστος Ντάγιος
Γυμναστής – Ντελίβερυ
«Στο ψητοπωλείο όπου δουλεύω ως διανομέας, παίρνω τέσσερα ευρώ την ώρα, όσα δηλαδή θα έπαιρνα ως γυμναστής. Με τα πουρμπουάρ όμως, μπορεί να φτάσω και τα 6-7 ευρώ την ώρα», λέει στον «Ε.Τ.» ο κ. Χρήστος Ντάγιος, απόφοιτος της Γυμναστικής Ακαδημίας Αθηνών από το 2003. Τέσσερα χρόνια μετά, έχοντας δουλέψει σε γυμναστήρια και αφού πήρε δύο φορές μέρος σε εξετάσεις του ΑΣΕΠ, εργάζεται ως διανομέας φαγητού στα νότια προάστεια.
«Στα γυμναστήρια, το επάγγελμα του γυμναστή έχει καταντήσει κάπως εξευτελιστικό. Αμείβεσαι με 3,5 έως 5 ευρώ, το πολύ, την ώρα αλλά στην ουσία είσαι κάτι ενδιάμεσο μεταξύ γυμναστή και διασκεδαστή. Έτσι προτιμώ το ντελίβερυ ενώ δεν σταματά να κηνυγά μια θέση στο δημόσιο, μέσω ΑΣΕΠ».


Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Αθηνών, τα άτομα που απασχολούνται σε υπηρεσίες ντελίβερι είναι:

6 έως 9 μήνες είναι για τους περισσότερους η μέση διάρκεια παραμονής τους στην εργασία.

25.000 διανομείς εκτιμάται ότι εργάζονται στην Αττική.

25 - 30 ευρώ είναι το μέσο μεροκάματο των εργαζομένων σε υπηρεσίες ντελίβερι.

10% των διανομέων έχει μηνιαίως ένα ατύχημα με σοβαρές ή λιγότερο σοβαρές συνέπειες για την υγεία του.

3 - 4 ευρώ είναι το ωρομίσθιο των εργαζομένων ντελίβερι στα «φαγάδικα».

10 - 30 ευρώ είναι τα φιλοδωρήματα που κερδίζουν οι ταχυδιανομείς ημερησίως.

Μαρία Κ.

Ελεύθερος Τύπος

18/12/2007